ကျွမ်းကျင်လုပ်သား စေလွှတ်မယ့်ကန့်သတ်ချက်ကြောင့် ပြည်ပထွက် အလုပ်လုပ်ခွင့် ပိုမိုခက်ခဲလာနိုင်
ဒီဇင်ဘာ ၁၆
ကျွမ်းကျင်လုပ်သား စေလွှတ်မယ့်ကန့်သတ်ချက်ကြောင့် ပြည်ပထွက်ခွာ အလုပ် လုပ်ကိုင်ခွင့် ပိုမိုခက်ခဲလာနိုင်တယ်လို့ ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အေဂျင်စီလုပ်ငန်းရှင်တွေက ပြောပါတယ်။
ပြည်ပနိုင်ငံတွေကို မြန်မာအလုပ်သမားတွေ စေလွှတ်ရာမှာ မြန်မာနိုင်ငံလုပ်သားများ ကျွမ်းကျင်မှု စံသတ်မှတ်ရေးအဖွဲ့ (NSSA) ရဲ့ အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ် ရထားပြီးသူကိုပဲ ကျွမ်းကျင်လုပ်သားလို့ သတ်မှတ်ပြီး အစိုးရချင်း နှစ်နိုင်ငံသဘောတူစာချုပ် (MoU) စနစ်နဲ့သာ စေလွှတ်သွားဖို့ ရှိနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။
“နောက်ပိုင်းမှာ NSSA ရဲ့ အသိအမှတ်ပြု လက်မှတ်နဲ့ပဲ လုပ်သားစေလွှတ်ဖို့ ရှိနေတယ်။ ဒီသတ်မှတ်ချက်ကြောင့် လာမယ့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်မှာ ပြည်တွင်းက အလုပ်သမားတွေ ပြည်ပနိုင်ငံတွေမှာ သွားရောက်ပြီး အလုပ် လုပ်ခွင့်ရဖို့ ပိုပြီးတော့ ခက်ခဲလာနိုင်တယ်။ မြန်မာပြည်ကထွက်တဲ့ အလုပ်သမားတွေက အများဆုံးက General Worker နဲ့ပဲ သွားကြတာ။ Skilled Worker နည်းတယ်။ General Worker က ပြင်ဆင်ချိန်နည်းတယ်၊ အချိန်ကုန် သက်သာတယ်လေ။ သင်တန်းတွေလည်း တက်စရာမလိုဘူး” လို့ ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အေဂျင်စီလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူက ပြောပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ပြည်ပကို အခြေခံလုပ်သားစေလွှတ်မှုထက် ကျွမ်းကျင်လုပ်သားတွေကိုသာ စေလွှတ်နိုင်မယ်ဆိုရင် မြန်မာလုပ်သားတွေအတွက် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေ ပိုရလာနိုင်မယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
“ဒါက လုပ်သားတွေအတွက် ပိုပြီး အာမခံချက်ရှိတယ်။ လူ့အခွင့်အရေး၊ အလုပ်သမားအခွင့်ရေး ဆုံးရှုံးမှုတွေလည်း မဖြစ်နိုင်တော့ဘူး။ ဒီ ကျွမ်းကျင်သတ်မှတ်ချက်က သွားရမယ့်နိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်လို့ ရွေးချယ်စရာနိုင်ငံလည်း လျော့သွားဖို့အကြောင်း မရှိနိုင်ဘူး။ ဒါက MoU နဲ့ တဖက်နိုင်ငံတွေနဲ့ နှစ်နိုင်ငံချိတ်ဆက် လုပ်ဆောင်ရမှာဆိုတော့ အရင်က Skilled Worker မခေါ်ဘူးဆိုတဲ့ နိုင်ငံတွေလည်း ပါဝင်လာနိုင်တယ်။ အလုပ်သမားဘက်က ကိုယ့်ရဲ့ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးကို မြှင့်တင်ထားနိုင်ဖို့ပဲ လိုတာ” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
အခုလို သတ်မှတ်လိုက်ခြင်းအားဖြင့် မြန်မာလုပ်သားတွေအတွက် လုပ်ခလစာတွေ များလာနိုင်တဲ့အပြင် ပြည်ပနိုင်ငံတွေကို တရားမဝင် သွားရောက်နေတဲ့ လုပ်သားအရေအတွက်ကိုလည်း ထိန်းချုပ်နိုင်မှာဖြစ်တယ်လို့ မြန်မာပြည်ပအလုပ်အကိုင် ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း (MOEAA) ဥက္ကဋ္ဌ ဦးချားလ်မျိုးသန့်က ပြောပါတယ်။
“နောက်ပိုင်းကျလို့ရှိရင် General Workers ဆိုရင် ဒီက လွှတ်တော့မှာမဟုတ်ဘူး။ Skill Workers နဲ့ပဲ လွှတ်ဖို့ နိုင်ငံတော်က စီစဉ်နေတယ်။ အဲဒီတော့ သင်တန်းကျောင်းတွေတက်၊ သင်တန်းတွေ ဖွင့်ရမယ်။ သင်တန်းတွေဖွင့်ပြီး သူတို့အတွက် ဘာသာစကားတွေရော၊ လုပ်ငန်းကျွမ်းကျင်မှု သင်တန်းတွေရော၊ အကုန်လုံးကိုသူတို့ လေ့ကျင့် တတ်မြောက်ပြီးတော့မှ certificate တွေရှိတော့မှ ဒီက စိစစ်ပြီးတော့ ကျွမ်းကျင်လုပ်သားတွေပဲ လွှတ်တော့မယ်” လို့ ဦးချားလ်မျိုးသန့်က ပြောပါတယ်။
ပြည်ပနိုင်ငံက လုပ်သားတွေခေါ်ယူရာမှာ ကျွမ်းကျင်လုပ်သားနဲ့ အလုပ်သင်လုပ်သားဆိုပြီး ခွဲခြားခေါ်ယူတဲ့ နိုင်ငံမျိုးရှိသလို သတ်မှတ်ချက်မရှိဘဲ အခြေခံလုပ်သားတွေ ခေါ်ယူတဲ့ နိုင်ငံတွေလည်း ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ကျွမ်းကျင်လုပ်သား သတ်မှတ်ချက်အရ စင်ကာပူ၊ ထိုင်း၊ မလေးရှားနဲ့ ဂျပန်နဲ့ ကိုရီးယားနိုင်ငံတွေကို သွားလို့ရနိုင်ပြီး သင်တန်းတွေလည်း ရှိပြီးဖြစ်တဲ့အတွက် လုပ်သားအများဆုံးသွားတဲ့ နိုင်ငံတွေကို ကျွမ်းကျင်အဖြစ် သတ်မှတ်လာနိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
“ထိုင်းနဲ့ မလေးရှားကတော့ ကျွမ်းကျင်ရယ်လို့ သတ်မှတ်ချက် သေချာမရှိဘူး။ ကျွမ်းကျင်လည်း ခေါ်တာပဲ။ ဘာမှ တတ်ကျွမ်းမှုမရှိဘဲ ကြုံရာခေါ်တာလည်း ရှိတယ်။ အဲဒီတော့ အဆင်ပြေသလို တရားမဝင်လမ်းကနေလည်း သွားနေတာတွေရှိတယ်။ မြန်မာပြည်က အလုပ်သမားတွေ အများဆုံးသွားနေတဲ့ နိုင်ငံတွေလည်းဖြစ်တယ်။ ဆိုတော့ နောက်ပိုင်းမှာ အဲဒီနိုင်ငံတွေက ကျွမ်းကျင်သတ်မှတ်ချက် ဖြစ်လာနိုင်တယ်” လို့ ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အေဂျင်စီလုပ်ငန်းရှင်တယောက်က ပြောပါတယ်။
ဒါပေမယ့် လက်ရှိမှာတော့ ဒီသတင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာနတွေဆီကနေ တရားဝင် အမိန့်ညွှန်ကြားချက် တစုံတရာ ထုတ်ပြန် ညွှန်ကြားတာမျိုး မရှိသေးဘူးလို့ သိရပါတယ်။
မြန်မာလုပ်သားတွေကတော့ ကျွမ်းကျင်လုပ်သား သတ်မှတ်ချက်ဟာ လူငယ်တွေကို ပြည်ပထွက်ခွာခွင့် ပိတ်ပင်တာတွေထဲက နည်းလမ်းတခု ဖြစ်နိုင်ပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ပြည်ပမှာ သွားရောက် အလုပ် လုပ်ကိုင်နိုင်ဖို့အတွက် အခုထက်ပိုပြီး ခက်ခဲမှုတွေ ရှိလာနိုင်တယ်လို့ ပြောဆိုကြပါတယ်။
“ပြည်တွင်းမှာကလည်း ကိုယ့်လုပ်အားခနဲ့ ထိုက်တန်တဲ့ လုပ်အားခ မရဘူး။ အခွင့်အလမ်း အင်မတန် နည်းပါးတယ်။ ဒီလိုအချိန်မှာ ပြည်ပမှာ အလုပ်သွားလုပ်ဖို့ကိုပဲ လူငယ်တွေက ရွေးချယ်လာကြတယ်။ ဒါကိုမှ အကြောင်းပြချက်တွေ အမျိုးမျိုးနဲ့ လိုက်ပိတ်ပင်နေတာက ပြည်သူတွေကို ပိုပြီး ဒုက္ခရောက်စေတယ်။ ကျွမ်းကျင်ဖြစ်နေလည်း သူတို့လွှတ်မှ သွားလို့ရမှာပါ။ ကျွမ်းကျင်က အာမခံချက်ရှိတယ်၊ လစာပိုရတာ မှန်တယ်။ ဒါပေမယ့် နစက က မလွှတ်ရင် ဘာမှလုပ်မရနိုင်ပါဘူး။ အခုတောင်မှ ဘယ်လောက်ပဲ စာရွက်စာတမ်းပြည့်စုံနေပါစေ။ လေဆိပ်မှာ တားခံရတာပဲ။ အဲဒီတော့ ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်။ ဘယ်လောက်ပဲ ကျွမ်းကျင်လုပ်သား ဖြစ်နေပါစေ နစကအတွက်ကတော့ အကြောင်းပြချက်တွေကတော့ ထပ်ရှိနေဦးမှာပဲ” လို့ ပြည်ပမှာ သွားရောက် အလုပ် လုပ်ကိုင်ဖို့ ပြင်ဆင်နေသူတယောက်က ပြောပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပြည်ပနိုင်ငံတွေဆီ တရားဝင် အလုပ်သမားစေလွှတ်နိုင်တဲ့ လိုင်စင်ရအေဂျင်စီ ၅၀၀ ဝန်းကျင်ရှိပြီး တလကို အလုပ်သမားဦးရေ တသောင်းနီးပါး ပို့ဆောင်ပေးလျက်ရှိကာ များသောအားဖြင့် လုပ်သားတွေဟာ ထိုင်း၊ မလေးရှား၊ စင်ကာပူ၊ ကိုရီးယားနဲ့ ဂျပန် စတဲ့ နိုင်ငံတွေဆီ သွားရောက် အလုပ် လုပ်ကိုင်နေကြတာဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
Photo:CJ
#centralnewsnaypyitaw
