သမ္မတယွန်ဆောက်ယုန်ကို ရုံးတင်တရားစွဲဆိုဖို့ တောင်ကိုရီးယားလွှတ်တော်အမတ်တွေ တောင်းဆို
နိုင်ငံတကာ၊ ဒီဇင်ဘာ ၄
အာရှတိုက်ရဲ့စတုတ္ထမြောက် စီးပွားရေးအင်အားအကောင်းဆုံး တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးပြဋ္ဌာန်း ပြီး အချိန်တိုအတွင်း ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခဲ့ပေမဲ့ သမ္မတယွန်ဆောက်ယုန်ကို ရုံးတင်တရားစွဲဆိုဖို့ တောင်ကိုရီး ယားလွှတ် တော်အမတ်တွေက ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက်နေ့မှာ တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုတွေကို ပိတ်ပင်ပြီး မီဒီယာတွေဆင်ဆာဖြတ်ဖို့ သမ္မတရဲ့ကြိုးပမ်းမှုကို လွှတ်တော်က ပယ်ချခဲ့ ပြီးနောက်မှာ အခုလို အံ့သြစရာကောင်းတဲ့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးပြဋ္ဌာန်းမှုထွက်ပေါ်လာတာဖြစ်ပါတယ်။
လွှတ်တော်အမတ်တွေဟာ ဒီကနေ့မနက်ပိုင်း အစောကြီးမှာ သမ္မတနေရာချထားတဲ့ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကို မီးသတ်ဆေးဘူးတွေနဲ့ ဖြန်းပက်ပြီး ခြံစည်းရိုးကိုကျော်ဖြတ်ကာ လွှတ်တော်ဝင်းထဲကို ဝင်ရောက်လာကြတာဖြစ် ပါတယ်။
သမ္မတယွန်ကို စွဲချက်တင်ဖို့အတွက် ဥပဒေကြမ်းတစ်စောင်ပြဋ္ဌာန်းရေး အဆိုပြုဖို့အတွက် ၎င်းတု့ိအနေနဲ့ စီစဉ် ထားပြီး အဲဒီအဆိုပြုချက်ကို ၇၂ နာရီအတွင်း မဲခွဲဆုံးဖြတ်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း အတိုက်အခံအုပ်စုက လွှတ်တော် အမတ်တွေရဲ့ ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့က ပြောပါတယ်။
“တရားစွဲဆိုတဲ့ဥပဒေကြမ်းကို အမြန်ဆုံးပြဋ္ဌာန်းနိုင်ဖို့အတွက် လွှတ်တော်အနေနဲ့ သမ္မတရဲ့လုပ်ငန်းဆောင်ရွက် ခွင့်တွေကို ချက်ချင်း ဆိုင်းငံ့ထားဖို့ အာရုံစိုက်ဆောင်ရွက်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။” လို့ ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့က လွှတ်တော်အ မတ်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဝန်အန်ဟာက ပြောပါတယ်။
နျူကလီးယားလက်နက်ပိုင်ဆိုင်တဲ့ မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ မြောက်ကိုရီးယားလိုလားပြီး နိုင်ငံတော်ကို ဆန့်ကျင်နေ တဲ့အုပ်စုတွေရဲ့ရန်က ကာကွယ်ဖို့နဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေရဲ့ လွတ်လပ်ခွင့်ကို ကာကွယ်ဖို့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ပြ ဋ္ဌာန်းဖို့ လိုအပ်ကြောင်း ယွန်က ရုပ်သံမိန့်ခွန်းမှာ ပြောကြားပေမဲ့ ဘယ်လိုခြိမ်းခြောက်မှုတွေရှိနေတယ်ဆိုတာကို တော့ အသေးစိတ်ထည့်သွင်း ပြောဆိုခြင်း မရှိပါဘူး။
လွှတ်တော်အမတ် ၃၀၀ အနက် သမ္မတယွန်ရဲ့ ပါတီက လွှတ်တော်အမတ် ၁၈ ဦး အပါအဝင် လွှတ်တော်အ မတ် ၁၉၀ က စစ်အုပ်ချုပ်ရေးပြန်လည်ရုပ်သိမ်းဖို့ တညီတညွတ်တည်းထောက်ခံအဆိုတင်သွင်းခဲ့ပြီးနောက် သမ္မတက စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကြေညာချက်ကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။
သမ္မတယွန် နုတ်ထွက်တဲ့အထိ အလုပ်သမားသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင် ထောင်ပေါင်းများစွာ ဆန္ဒပြသွားမှာဖြစ်ကြောင်း တောင်ကိုရီးယားရဲ့ အကြီးဆုံး အလုပ်သမားသမဂ္ဂကြီးက ပြောကြားလိုက်သလို နောက်ထပ် ဆန္ဒပြပွဲတွေ လေးငါးခု ဖြစ်ပေါ်လာဦးမယ်လို့ ခန့်မှန်းထားကြပါတယ်။
Naver Corp နဲ့ LG Electronics Inc အပါအဝင် ကုမ္ပဏီတချို့ကလည်း ၎င်းတို့ ကုမ္ပဏီဝန်ထမ်းတွေကို မိမိတို့ နေအိမ်တွေမှာပဲ အလုပ်လုပ်ဖို့ ပြောကြားထားပါတယ်။ ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက်နေ့ (ဗုဒ္ဓဟူးနေ့) မှာ ကိုရီးယားဝန်ငွေ ဈေးနှုန်းက တစ်ဒေါ်လာကို ၁၄၁၈ ဝန်မှာသာရှိနေပေမဲ့ ကိုရီးယားစတော့အိပ်ချိန်း ရှယ်ယာဈေးနှုန်း ၂% လျော့ကျသွားခဲ့ပါတယ်။
သမ္မတယွန်က စစ်အုပ်ချုပ်ရေးထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်ပြီးနောက်မှာ လွှတ်တော်နဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီက တက်ကြွ လှုပ်ရှားသူတွေကို ပိတ်ပင်လိုက်ပြီး မီဒီယာနဲ့ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေရေးလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူတွေကို စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအ မိန့်အောက်မှာ ထိန်းချုပ်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း တောင်ကိုရီးယားတပ်မတော်က ပြောပါတယ်။
ဦးထုပ်ဆောင်းထားတဲ့ လုံခြုံရေးဝန်ထမ်းတွေက လွှတ်တော်ဝင်းထဲကို ဘယ်သူမှ မဝင်နိုင်အောင် ယာယီတား ဆီးဖို့ ကြိုးစားခဲ့ပေမဲ့ လွှတ်တော်အမတ်တွေနဲ့ လွှတ်တော်ဝန်ထမ်းတွေက စစ်သားတွေကို မီးသတ်ဆေးဘူးတွေ နဲ့ ဖြန်းပက်တွန်းဖယ်ပြီး လွှတ်တော်ထဲကို အတင်းဝင်ရောက်သွားတာဖြစ်ပါတယ်။
အဓိကအတိုက်အခံပါတီဖြစ်တဲ့ ဒီမိုကရက်ပါတီကတော့ ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်ကတည်းက ဒီကနေ့အချိန်အထိ ပထမ ဦးဆုံးအကြိမ်အဖြစ် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကိုကြေညာခဲ့တဲ့အတွက် ၂၀၂၂ ခုနှစ်ကတည်းက အာဏာရလာတဲ့ သမ္မတ ယွန်ကို ရာထူးကနုတ်ထွက်သွားဖို့ ဒါမှမဟုတ် ရုံးတင်တရားစွဲဆိုတာကို ရင်ဆိုင်ဖို့ တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
“စစ်အုပ်ချုပ်ရေးဥပဒေ ပြန်ရုပ်သိမ်းလိုက်ရင်တောင်မှ သူ့အနေနဲ့ နိုင်ငံတော်သစ္စာဖောက်မှုစွဲချက်ကို ရှောင်လွှဲ လို့ မရပါဘူး။ ဒါဟာ သမ္မတယွန် နိုင်ငံကို ပုံမှန်ဆက်ပြီးမအုပ်ချုပ်နိုင်တော့ဘူးဆိုတာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ထုတ် ဖော်ပြသလိုက်တာပဲဖြစ်တယ်။ သူ သမ္မတရာထူးက ဆင်းသွားသင့်ပါတယ်။” လို့ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီရဲ့ ထိပ် တန်းလွှတ်တော်အမတ်ဖြစ်တဲ့ ပတ်ချန်ဒေးက ပြောပါတယ်။
တောင်ကိုရီးယားလွှတ်တော်အနေနဲ့ လွှတ်တော်အမတ် သုံးပုံနှစ်ပုံက ထောက်ခံရင် နိုင်ငံတော်သမ္မတကို ရုံး တင်တရားစွဲဆိုနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီလို တရားစွဲဆိုပြီဆိုရင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတရားရုံးက စစ်ဆေးကြားနာသွား မှာဖြစ်ပြီး တရားသူကြီး ၉ ဦးအနက် ၆ ဦးက ထောက်ခံရင် တရားရုံးဆုံးဖြတ်ချက်အတည်ဖြစ်ပါတယ်။
ကိုရီးယားလွှတ်တော်ထဲမှာ လွှတ်တော်အမတ် ၃၀၀ ရှိတဲ့အနက် သမ္မတယွန်ပါတီက လွှတ်တော်အမတ် ၁၀၈ နေရာကို အနိုင်ရရှိထားပါတယ်။
“တောင်ကိုရီးယားဟာ ကျည်ဆန်ကို ရှောင်နေရတဲ့နိုင်ငံဖြစ်ပေမဲ့ သမ္မတယွန်ကတော့ သူ့ခြေထောက်သူ သေ နတ်နဲ့ ပြန်ပစ်ခဲ့တဲ့သူဖြစ်တယ်။” လို့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ Asia Society Policy Institute ပညာရှင်အဖွဲ့ က ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒန်နီရပ်ဆဲလ်က ပြောပါတယ်။ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးဥပဒေပြဋ္ဌာန်းချက် ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းလိုက်တဲ့ သမ္မတယွန်ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို အမေရိကန်နိုင်ငံ ခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီဘလင်ကန်က ကြိုဆိုလိုက်ပါတယ်။
“နိုင်ငံရေးသဘောထားကွဲလွဲမှုတွေကို ဥပဒေနဲ့အညီ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း ဖြေရှင်းလိမ့်မယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ ဆက် ပြီး မျှော်လင့် နေပါတယ်။” ဘလင်ကန်က ပြောပါတယ်။
နျူကလီးယားလက်နက်ပိုင်ဆိုင်တဲ့ မြောက်ကိုရီးယားရန်ကို ကာကွယ်ဖို့အတွက် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ အ မေရိကန်တပ်ဖွဲ့ဝင် ၂၈,၅၀၀ ဝန်းကျင်ခန့် တပ်စွဲထားပါတယ်။
Ref: South Korean lawmakers call to impeach President Yoon after martial law rescinded
#centralnewsnaypyitaw
